میل یک روزنامه‌نگار و سابقه بحث‌انگیز پاپ جدید

سال ۲۰۰۵ چیزی که شانس کاردینال خورخه ماریو برگولیو برای رسیدن به مقام پاپ رادشوار کرد و به باخت او در رقابت با راتسینگر انجامید، میلی بود که هاریکو واربیتسکی به کاردینا‌ل‌ها فرستاد و اندکی از سابقه برگولیو و همکاری‌اش با رژیم کودتا را به اطلاع آنها رساند.

وابیتسکی از روزنگامه‌نگاران سرشناس آرژانتین است که کمتر به روزنامه‌نگاری روزانه و بیشتر به کار تحقیقی و روشنگرانه مشغول است. او در کتابی که سال ۲۰۰۵ با عنوان El Silencio منتشر کرده نشانه‌ها و اسنادی را پیش می‌نهد که بر اساس آنها کلیسای یسوعی آرژانتین به رهبری برگولیو عملا باعث شده که  دو پاستور که گرایش‌هایی به الهیات آزادیبخش داشته و عمدتا در محلات فقیرنشین کشور کار می‌کرده‌اند به چنگ ماموران حکومت کودتا بیفتند. کودتاگران آنها را متهم کرده بودند که به گروه‌های چریکی نزدیکند. این دو نیز از برگولیو می‌خواهند که پا در میانی کند و به کودتاگران بفهماند که در این زمینه در توهم‌اند و آنها صرفا به خاطر گرایششان به کارهای اجتماعی آماج سوءظن واقع شده‌اند.

برگولیو قول مثبت می‌دهد، اما مخفیانه به کودتاگران پیام می‌فرستد که دو پاستور دیگر از مصونیت کلیسا برخوردار نیستند، یعنی که دستگیری آنها مانعی ندارد. اندکی بعد دو پاستور ربوده می‌شوند. سندی هم در کتاب وابیتسکی منتشر شده که بر اساس آن برگولیو به یک مقام دولت کودتا توصیه می‌کند که پاسپورت یکی از پاستورها را تمدید نکند تا امکان خروج از کشور را هم نداشته باشد.

هر دو پاستور را ۵ ماه بعد بیهوش و لخت در یک مزرعه پیدا می‌کنند. یکی از آنها،یعنی ارولاندو یوریو که سال ۲۰۰۰ فوت کرد خاطرات خود را برای واربیتسکی نقل کرده و کتاب او قسما بر اساس همین خاطرات نوشته شده. دیگری،یعنی فرانسیسکو خالیسس هم خودش سال ۱۹۹۵کتابی نوشته و بدقولی برگولیو و نقش او در دستگیری‌اشان را شرح داده است.

برگولیو گرچه به این اتهامات هیچوقت واکنش صریحی نشان نداده، ولی سال ۲۰۱۰ که حال مزاجی بدیکت شانزدهم ناجور اعلام شد و امکان انتخاب مجدد پاپ قوت گرفت، او برای آن که با آمادگی بیشتری وارد رقابت شود، کتابی به عنوان بیوگرافی خود  منتشر کرد و در آن نوشت که شخصا به دو پاستور نسبت به خطراتی که آنها را تهدید می‌کند هشدار داده، به شماری از تحت تعقیبان کودتا پناه داده و در ملاقات‌های سه‌گانه‌ای که با ویدلا و مسرا، رهبران حکومت نظامی داشته، برای آزادی دو پاستور تلاش کرده است.

منتهی این حرف‌‌های برگولیو در تناقض با مندرجات کتابی است که خود او سال ۲۰۰۶منتشر کرده. اسم کتاب هست «کلیسا و دمکراسی در آرژانتین». برگولیو در جایی از این کتاب می‌گوید که رهبری کلیسا در دیدار با رهبران حکومت کودتا حساسیت این کلیسا نسبت به رعایت حقوق بشر گفته‌ و در عین حال به این رهبران اطمینان خاطر داده‌ که «رهبری کلیسا حامی نظم جدید در کشور است، زیرا شکست این نظم به قدرت‌گیری مارکسیسم می‌انجامد».

به هر صورت ویدلا اینک در زندان به سر می‌برد و برگولیو عزت یافته و بر صدر نشسته. ولی سابقه‌ بحث‌انگیز وی  احتمالا او را در رهبری کلیسا نیز رها نخواهد کرد.