در فاصله عکس و متن

ذهنم این چند روز در فاصله میان این عکس‌‌های بهت‌آور و سالروز دوم جولای در آمریکا در نوسان بوده است. چیزکی ترجمه کردم که شاید از فشار دهشتی که در عکس‌هاست رها شوم، ولی خوب حکایت همچنان باقی است و چگالی خشونت که عوامل سیاسی، سنتی ، مذهبی و فرهنگی در جامعه دست به دست داده‌اند تا به این حدش کشانده‌اند فراتر از آن است که به این سادگی‌ها کاهش یابد. فعلا سنگسار را از ملاء عام دور کرده‌اند، اعدام را اما هنوز نه، چه رسد که بخواهند به لغوش تن دردهند. آمریکا هم با این مسئله درگیر است ولی نه در ابعاد ما. در آنجا مانعی هم برای بحث و فحص بر سر خوب و بد این شیوه مجازات وجود ندارد. در ایران اما بحث صرفا سیاسی و حقوقی نیست، پای شریعت و فقه هم در میان است و حال که شمشیر حکومت هم پشتیبان این‌ها شده طبیعی است که دربحث‌ها لکنت‌زبان به وجود آید. ولی باید گفت و نوشت و تکرار کرد و تجارب دیگران را بازگفت تا ما هم از این مرحله بگذریم. تجربه آمریکا هم که هنوز از طفولیت خود دراین زمینه عبور نکرده است شاید برای ما خالی از درس و آموزه نباشد. و همین انگیزه این ترجمه برای "ایران امروز" شده است:

روز دوم جولای (۱۱ تير) برای آمريکا روزی ويژه است. ۳۰ سال پيش (۱۹۷۶) در چنين روزی دوباره مجازات اعدام به قوانين جزايی اين کشور برگشت.۴ سال پيش‌تر از آن بنا به رای ديوان عالی آمريکا اين نوع مجازات به حال تعليق درآمده بود. در نتيجه اين تعليق ۶۰۰ نفر که در انتظار اجرای حکم اعدام خود در زندان به سر‌می بردند مجازاتشان به حبس ابد بدل گشت. در ميان قضات ديوان عالی تنها دو نفر به طور اساسی با مجازات اعدام مخالف بودند و بقيه عمدتا به آن از جنبه حقوقی انتقاد داشتند، چرا که اين نوع مجازات با الحاقيه هشتم قانون اساسی آمريکا که مجازات‌های " غيرمتعارف و وحشيانه" را ممنوع می‌کند در تناقض بود. برای مخالفت با حکم ديوان عالی، ايالات مختلف آمريکا قوانينی را به تصويب رساندند که مجازات اعدام را نافی قانون اساسی نمی‌دانست. به اين ترتيب همان مرجعی که سال ۱۹۷۲ به تعليق اين نوع مجازات رای داده بود ۴ سال بعد مجبور شد دوباره به اعمال مجدد آن رای دهد. با اين همه، حکم نارسای اوليه ديوان که شکستی موقت برا ی هواداران مجازات اعدام تلقی‌ می‌شد حاصل فشارهای اجتماعی‌يی بود که در دهه ۶۰ و ۷۰ شکل گرفت و مبارزه آفريقايی‌تباران آمريکا برای حقوق مدنی و حقوق بشر سهمی به سزا در ايجاد آن داشت. از اين که در آن زمان بر بستر مبارزات يادشده قوانين اجرايی و قضايی کشور نيز نيازمند بازنگری شدند ويکی از ابزار اعمال اقتدار محافل فرادست ، يعنی مجازات اعدام نيز به حال تعليق درآمد می‌توان نتيجه گرفت که امروز نيز بروز شرايط مشابه‌ای که به ايجاد فشارهايی از درون و بيرون بيانجامد و به لغو مجازات يادشده در‌ آمريکا راه ببرد ابدا منتفی نيست. در همين راستا اخيرا با شرکت چهره‌های* متفاوتی از عالم سياست ، علم و هنر در سه منطقه اروپا ، آمريکا و آمريکای جنوبی کميته‌ای بين‌المللی برای لغو مجازات اعدام در آمريکا و نقاط ديگر جهان به وجود آمده که اولين بيانيه خود را آخر هفته گذشته منتشر نمود: در اين بيانيه از جمله می‌خوانيم:" دوم جولای را به روزی تبديل کنيم که هر سال ضرورت لغو مجازات اعدام را به ما ياد‌آور شود، تا زمانی که ما بر اين نوع مجازات و بر رای هوادارن آن فائق آييم. .. در اين راه اميد ما بيش از همه به پشتيانی و حمايت جنبش‌های پايه‌ای،‌ نيروهای دمکراتيک و مدافعان حقوق بشر و قوانين بين‌الملی در سراسر جهان است." ادامه را در " ایران امروز" بخوانید.