سری که به این زودی‌ها شاید بلند نشود

هفته پیش عکس هفته رویترز شده بود؛ سرباز اسرائیلی سر را میان دو دست گرفته و در فکر است.  شاید از خود می پرسد که این پاسداری در مرز کرانه غربی و اردن یا جایی که به دره اردن معروف شده پایانی دارد؟

 این روزها که مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطینی‌ها با میانجیگری جان کری افتان و خیزان پیش می‌رود نام دره اردن هم بیش از پیش بر سر زبان‌هاست. دره‌ای که از درون ساحل غربی شروع می‌شود و تا ساحل شمالی بحرالمیت ادامه می‌یابد، دره‌ای که فلسطینی‌ها خودشان به آن «انبار غله و نان» لقب داده‌اند، دره‌ای که زندگی هفت‌ هزار شهرک‌نشین اسرائیلی آن با مزارع و امکانات بسیار پیشرفته‌اشان در تباین و تناقض با زندگی فقیرانه فلسطینی‌های دره است که قسما به عنوان نیروی کار و برای رزق و روزی به خدمت شهرک‌نشین‌ها درآمده‌اند.

و برای «امنیت» مرزهای همین دره با اردن است که اسرائیل همچنان می‌خواهد برای دهه‌ها حفاظت از مرز را خودش به عهده داشته باشد، ولو که مرز مشترک خودش نیست. توجیه اصلی‌اشان هم این است که شاید اردن وضعیت بی‌ثباتی پیدا کند، این بی‌ثباتی و افراطی‌گری ناشی از آن به کرانه باختری  سرریز کند و مرزهای غربی و جنوبی وشمالی اسراُئیل با کرانه باختری هم ناامن شود.

فلسطینی‌ها هم پاسخشان این است که نگرانی امنیتی دارید؟ باشد،  بعد از عقد قرارداد صلح هم، ۵ سال دیگر سربازانتان را در مرزی که اصلا ربطی به شما ندارد نگه دارید و بعدش هم نیروی بین‌المللی مستقر شود. اسرائیل اما همچنان بر سر حرف خود ایستاده است: حاشیه‌ای نسبتا وسیع از دره اردن در مرزهای اردن را به ما بدهید تا از امنیت خودمان با سربازان خودمان پاسداری کنیم!

 هم این موضع و هم اصرار بر این که فلسطینی‌ها باید اسرائیل را به عنوان کشور یهودی به رسمیت بشناسند و نیز کم وکیف تبادل اراضی به جای مناطقی از ساحل غربی که به شهرک‌های اسرائیلی بدل شده‌اند و همچنین مسئله آواره‌ها و بیت‌المقدس مشکلات اصلی مذاکرات هستند. کری در دو سال گذشته ۱۱ بار به اسرائیل و منطقه فلسطینی‌ها رفته شاید که صلحی برقرار کند. او حالا گفته که تا آوریل وقت دارد.

 ولی ظاهرا در اسرائیل همچنان اراده‌ای برای یک صلح ولو کمی منصفانه وجود ندارد. دولت اسرائیل بیش از پیش به روزهای پس ازشکست تلاش‌های کری فکر می‌کند و یک طرح B که مانع تحریم‌های احتمالی علیه این کشور شود، طرحی که بر اساس آن اسرائیل مثل نوار غزه یک جانبه و بدون هماهنگی با فلسطینی‌ها نیروهای خود را از ساحل غربی بیرون می‌کشد و هیچ  امتیازی هم بابت بخش‌های اشغالی آن به فلسطینی‌ها نمی‌دهد. فلسطینی‌ها هم بیش از پیش از نتیجه‌بخش‌بودن تلاش‌های کری ناامید می‌شوند و در حال فکرکردن جدی‌تر به طرح درخواست پذیرش فلسطین به عنوان کشوری مستقل در سازمان ملل هستند.

و تا دور بر این اساس می‌چرخد، سرباز هم شاید همچنان در نگرانی بماند و دغدغه رهایش نکند.